Uyuşmazlıklar

 

İlk kez Charles Dow tarafından 1890 yılında kullanılan uyuşmazlık kavramı aslında iki ana sektörün gelişiminde ortaya çıkan uyuşmazlıkları incelemek için ortaya atılmıştır. Dow, sanayi sektöründeki gelişmeler ile ulaştırma (demiryolu) sektörü arasındaki ilişkinin birbirini teyit etmesi gerektiğini aksi halde ortaya çıkan uyuşmazlığın bir tersine dönüş sinyali için erken uyarı işareti olarak algılanması gerektiğini değerlendirmiştir.

Günümüz teknik analiz kullanımına göre biri düzenli uyuşmazlık diğeri gizli uyuşmazlık olmak üzere iki çeşit uyuşmazlık bulunmaktadır.

Gösterge hareketleri ile fiyat hareketleri arasında uyum olması gerekmektedir. Aksi halde meydana gelen uyuşmazlıkların göstergenin yönünde çok yakın zamanda gerçekleşmesi, mevcut uyuşmazlığın olası tersine dönüş sinyali olabileceği değerlendirilmesi düzenli uyuşmazlık olarak adlandırılmaktadır. Teknik analizde asıl olan göstergelerden elde edilen sinyaller olmaktadır. Eğer fiyat hareketlerinde yeni dipler ortaya çıkarken gösterge bunu teyit etmemekte ve görülen dipler daha yukarılarda oluşuyor ise bu duruma pozitif uyuşmazlık denmekte, yakın zamanda piyasanın yukarı yönde hareket etmeye başlayacağı düşünülmektedir. Aksine eğer fiyat hareketleri ile öncekinden yüksek yeni zirve elde edilmekte iken göstergelerde oluşan yeni zirve eskilerini geçeiyor ise, bu duruma negatif uyuşmazlık denmekte, yakın zamanda piyasanın aşağı yönde hareket etmeye başlayacağı, bunun için hazırlıklı olunması gerektiği düşünülmektedir.

Bir çok analist uyuşmazlıkları kendi başına bir alım satım sinyali olarak değerlendirmemekte, ancak önemle takip edilerek diğer gösterge, formasyon veya trend değişimleri ile teyit edildikten sonra alım satıma hazırlık işareti olarak görmektedirler. Bunun yanı sıra uyuşmazlık gösteren göstergeler üzerinde hareketli ortalama çizilerek aşağı yukarı kesişme halinde alım satım sinyali olarak kullanıldığı da görülmektedir.167

Her gösterge için uyuşmazlıklar dikkatle takip edilmektedir ancak piyasa katılımcılarının genelde MACD, RSI ve MOM gibi göstergelerdeki uyuşmazlıkları önemsediği görülmektedir.

Bir diğer uyuşmazlık türü olan gizli uyuşmazlık ise göstergelerin yeni en yüksekler veya en düşükler yapmakta olduğu ancak bu durumun fiyat hareketleri ile teyit edilmediği durumlarda görülmektedir. Düzenli uyuşmazlıkta olduğu gibi gizli uyuşmazlıkta da ayı ve boğa tipi uyuşmazlıklar bulunmaktadır.

Yukarı trendin hakim olduğu boğa piyasalarında karşılaşan konsolidasyon dönemlerinde fiyatlar geri çekilmekte ancak göstergeler yeni en yüksekler yapmaya devam etmekte ise bu durum konsolidasyon ya da tepki hareketi olarak kabul edilmekte, fiyat hareketinin gösterge yönünde hareketine devam edeceği şeklinde yorumlanmaktadır.

Öte yandan ayı piyasalarında yeni en düşükler yapmakta olan göstergeler fiyat düşüşleri ile teyit edilmemekte ise yine bir tepki hareketinden ya da kısa süreli olması muhtemel konsolidasyon döneminden bahsedilebilmektedir. Kısa sürmesi beklenen bu durumun akabinde fiyat hareketinin yine gösterge yönünde devam etmesi ve mevcut trend devam etmesi beklenmektedir.

Uyuşmazlık türü	Fiyat	Gösterge	AL-SAT
Düzenli	Daha yüksek bir yüksek	Daha düşük bir yüksek	Sat
Düzenli	Daha düşük bir düşük	Daha yüksek bir düşük	Al
Gizli	Daha yüksek bir düşük	Daha düşük bir düşük	Al
Gizli	Daha düşük bir yüksek	Daha yüksek bir yüksek	Sat

Buraya kadar olan bölümde teknik analiz yöntemi, varsayımları ve yönteme dayanak teşkil eden teori detaylı olarak irdelenmiştir. Kısaca özetlemek gerekirse teknik analizin kabaca bir çizginin bir başka çizgiyi yukarı yönde kesince alım aşağı yönde kesince satım sinyali veren basit bir sistem olmadığı, bu sistemin dayandığı esaslar ve arkasında yer alan kuram ve mantık anlatılmaya çalışılmıştır. İlerleyen bölümde ise yine teknik analizin en önemli göstergelerinden olan ve yatırım kararı almadan önce hemen her analist tarafından dikkate alınan Hareketli Ortalamaların performans analizi yapılacaktır.