Denge İşlem Hacmi Göstergesi (OBV) (On Balance Volume)

 

Teknik analiz yöntemine göre bir trendin sağlıklı olarak devamından söz edilebilmesi için işlem hacminin gerçekleşmekte olan trendi desteklemesi gerekmektedir. Şöyle ki, Boğa Piyasalarında fiyat artışlarına yükselen işlem hacmi eşlik etmekte iken fiyat düşüşlerinin düşük işlem hacmi ile birlikte gerçekleşmesi beklenmektedir. Aksine, Ayı Piyasalarında ise fiyat düşüşlerinin yüksek hacimle, yükselişlerin ise düşük hacimle gerçekleşmesi beklenmektedir. Oluşan fiyat hareketlerinin bu şekilde mevcut trendi desteklemediği durumlarda yakın zamanda trendin değişmesi beklenmektedir. Teknik analistlerin bu durumu takip edebilmek adına birtakım göstergeler geliştirdikleri, böylelikle olası trend değişikliklerini öngörmeyi hedefledikleri görülmektedir.162 İşlem hacmini dikkate alan Negative-Positive Volume Index, Accumulation/Distribution Index, Trade Volume Index, Chaikin Index, On Balance Volume (OBV) ve Money Flow Index (MFI) gibi birçok gösterge geliştirilmiş olmasına rağmen hemen hepsinin temel mantığı birbirinin aynı olduğundan bu bölümde, bir osilatör grubundan bir de belirli referans değerleri olmayan gösterge grubundan toplam iki gösterge örneği vermekle yetinilecektir.

Momentum (MOM)

 Bu kavram ilk olarak Welles Wilder’in 1978 yılında yayınladığı New Concepts in Technical Trading Systems isimli kitabında detaylı olarak tartışılmıştır. En önemli özelliği ise hem trend yapan hem de yatay piyasalarda son derece kullanışlı olmasıdır

Formülasyonu:

Momentum= (Fs-Fs-n)

Fs= En Son Fiyat

Fs-n= n Periyod Önceki Fiyat

Formülden de anlaşılacağı üzere Momentum göstergesi hisse senedinin yükseliş hızını ve gücünü göstermektedir. Zira göstergenin yükselebilmesi için hisse fiyatının kendinden önceki fiyat artış miktarından daha fazla artış kaydetmesi gerekmektedir. Hisse fiyatının artıyor olmasına rağmen bu artış miktarının kendinden önceki artış miktarından daha düşük kalması durumunda göstergenin fiyat grafiğinden önce düşüşe geçeği görülmektedir. Bu yönüyle momentum öncü gösterge olarak kullanılabilmektedir.

Stokastik RSI

 

RSI göstergesi aşırı alım (%80 üzeri) ve aşırı satım (%20 altı) bölgelerinin belirlenmesi anlamında isabetli sinyal üretmekte ise de bazen aylarca bu sinyalleri üretmeyebilmektedir. Stokastik osilatör günlük kapanış seviyelerini seçilen bir periyod için kıyaslamakta iken, StochRSI RSI gösterge değerlerinin kapanışlarını kullanarak kısa dönem momentumları göstermektedir. Diğer bir deyişle StochRSI göstergesi ile RSI ve Stochastik göstergelerinin faydalı tarafları bir araya getirilmektedir. Gerek daha sık sinyal elde edebilmek gerekse trend dönemlerinde tepki sonrası tekrar pozisyon alabilmek için kullanılan StochRSI teknik analist için daha sık sinyal verdiğinden cazip bir gösterge olarak kullanılabilmektedir. Bu gösterge hem yatay piyasalarda hem de trend yönünde hareket eden piyasalarda anlamlı sonuçlar üretebilmektedir

StochRSI’ın en önemli kullanım nedenlerinden biri doyma bölgeleri olan 0,00-0,20 ve 0,80-1,00 seviyeleri arasında iken trend dönmelerine karşı çok hızlı ve önceden reaksiyon göstermesidir. Yatay hareketin trende dönüşmesi ile diğer osilatörlerden farklı olarak StochRSI yanlış sinyal vermek yerine aşırı bölgelerde doymaya girerek diğer osilatörlerin bu dönemlerdeki dezavantajını ortadan kaldırmaktadır.

Stokastik

 

George C. Lane tarafından 1950’li yıllarda geliştirilen bu gösterge hemen hemen her teknik analist tarafından kullanılmaktadır. Stokastik göstergesi bir yukarı trendde kapanışların ilgili periyodun işlem aralıklarının üst tarafında (oluşan en yüksek fiyat civarında), bir aşağı trendde de alt tarafında (oluşan en düşük fiyat civarında) yoğunlaşacağı varsayımı üzerine kurulmuştur. Stokastik gösterge hesaplanmakta iken %K ve %D çizgileri kullanılmaktadır. %D çizgisi daha önemli olmakla birlikte ana sinyalleri elde etmek için kullanılmaktadır.

Formülasyonu :

Ham %Kt= ((Kapanışt-En Düşükn)/(En Yüksekn-En Düşükn))x100

Ham %Kt= En Son Periyodun Ham %K’sı

Kapanışt= En Son Periyodun Kapanış Fiyatı

En yüksek n ve en düşük n= son n periyodun en yüksek ve en düşük fiyatı.

Burada n genellikle 9 ila 14 arası bir süredir. Ancak bu periyodlarla ilgili değişiklikler yapılarak gösterge hızlandırılabilmekte ve böylelikle hisse senedi daha yakından takip edilebilmekte veya yavaşlatılarak daha uzaktan takip edilebilmektedir.

Yönsel Hareket Endeksidir DX (Directional Movement Index )

 

İlk kez Welles Wilder tarafından 1978 yılında New Concepts in Technical Trading Systems isimli kitabında açıklanan bu göstergenin Türkçe karşılığı Yönsel Hareket Endeksidir (DX).

Yönsel Hareket Endeksi oluşturulurken öncelikle Yönsel Hareket(DM) belirlenmektedir. Eğer bugünün işlem aralığının en büyük kısmı dünün işlem aralığının üzerinde oluşmuş ise DM pozitif olarak hesaplanmaktadır. Bugünün en yükseği ile dünün en yükseği arasındaki fark pozitif ise elde edilen bu değer +DM’dir. Diğer yandan bugünün işlem aralığının en büyük kısmı dünün işlem aralığının altında oluşmuş ise DM negatif olarak hesaplanmaktadır. Bugünün en düşüğü ile dünün en düşüğü arasındaki fark –DM’dir. İşlem aralığı dünün işlem aralığından dar olarak gerçekleşen günler iç gün olarak adlandırılmakta ve sıfır değerini almaktadır.