Uyuşmazlıklar

 

İlk kez Charles Dow tarafından 1890 yılında kullanılan uyuşmazlık kavramı aslında iki ana sektörün gelişiminde ortaya çıkan uyuşmazlıkları incelemek için ortaya atılmıştır. Dow, sanayi sektöründeki gelişmeler ile ulaştırma (demiryolu) sektörü arasındaki ilişkinin birbirini teyit etmesi gerektiğini aksi halde ortaya çıkan uyuşmazlığın bir tersine dönüş sinyali için erken uyarı işareti olarak algılanması gerektiğini değerlendirmiştir.

Günümüz teknik analiz kullanımına göre biri düzenli uyuşmazlık diğeri gizli uyuşmazlık olmak üzere iki çeşit uyuşmazlık bulunmaktadır.

Para Akış Endeksi (MFI) (Money Flow Index Göstergesi )

 

MFI göstergesi hisse senedine giren veya bu senetten çıkan para miktarını, diğer bir deyişle gerçekleşen arz ve talebi işlem miktarını dikkate alarak belirlemeye çalışmaktadır. Gösterge, hisse senedine para akımı gerçekleşmekte ise hisse senedinin değerinin artacağı, hisse senedinden para çıkışı olduğunda ise fiyat düşüşünün gerçekleşeceğinden hareketle geliştirilmiştir.

Bu gösterge hesaplanırken hisse senedinin işlem gördüğü en yüksek, en düşük ve kapanış fiyatı toplanarak 3’e bölünmesi ile elde edilen fiyat kullanılmaktadır. Elde edilen bu fiyat o periyodun işlem hacmi ile çarpılarak elde edilen para akımı fiyatın yükselen ve düşen periyotları için ayrı ayrı toplanmaktadır. Elde edilen pozitif para akımının negatif para akımına bölünmesi ile elde edilen para oranı kullanılarak MFI göstergesi osilatör olarak karşımıza çıkmaktadır. Sırasıyla formülasyonu:

Denge İşlem Hacmi Göstergesi (OBV) (On Balance Volume)

 

Teknik analiz yöntemine göre bir trendin sağlıklı olarak devamından söz edilebilmesi için işlem hacminin gerçekleşmekte olan trendi desteklemesi gerekmektedir. Şöyle ki, Boğa Piyasalarında fiyat artışlarına yükselen işlem hacmi eşlik etmekte iken fiyat düşüşlerinin düşük işlem hacmi ile birlikte gerçekleşmesi beklenmektedir. Aksine, Ayı Piyasalarında ise fiyat düşüşlerinin yüksek hacimle, yükselişlerin ise düşük hacimle gerçekleşmesi beklenmektedir. Oluşan fiyat hareketlerinin bu şekilde mevcut trendi desteklemediği durumlarda yakın zamanda trendin değişmesi beklenmektedir. Teknik analistlerin bu durumu takip edebilmek adına birtakım göstergeler geliştirdikleri, böylelikle olası trend değişikliklerini öngörmeyi hedefledikleri görülmektedir.162 İşlem hacmini dikkate alan Negative-Positive Volume Index, Accumulation/Distribution Index, Trade Volume Index, Chaikin Index, On Balance Volume (OBV) ve Money Flow Index (MFI) gibi birçok gösterge geliştirilmiş olmasına rağmen hemen hepsinin temel mantığı birbirinin aynı olduğundan bu bölümde, bir osilatör grubundan bir de belirli referans değerleri olmayan gösterge grubundan toplam iki gösterge örneği vermekle yetinilecektir.

Momentum (MOM)

 Bu kavram ilk olarak Welles Wilder’in 1978 yılında yayınladığı New Concepts in Technical Trading Systems isimli kitabında detaylı olarak tartışılmıştır. En önemli özelliği ise hem trend yapan hem de yatay piyasalarda son derece kullanışlı olmasıdır

Formülasyonu:

Momentum= (Fs-Fs-n)

Fs= En Son Fiyat

Fs-n= n Periyod Önceki Fiyat

Formülden de anlaşılacağı üzere Momentum göstergesi hisse senedinin yükseliş hızını ve gücünü göstermektedir. Zira göstergenin yükselebilmesi için hisse fiyatının kendinden önceki fiyat artış miktarından daha fazla artış kaydetmesi gerekmektedir. Hisse fiyatının artıyor olmasına rağmen bu artış miktarının kendinden önceki artış miktarından daha düşük kalması durumunda göstergenin fiyat grafiğinden önce düşüşe geçeği görülmektedir. Bu yönüyle momentum öncü gösterge olarak kullanılabilmektedir.

Stokastik RSI

 

RSI göstergesi aşırı alım (%80 üzeri) ve aşırı satım (%20 altı) bölgelerinin belirlenmesi anlamında isabetli sinyal üretmekte ise de bazen aylarca bu sinyalleri üretmeyebilmektedir. Stokastik osilatör günlük kapanış seviyelerini seçilen bir periyod için kıyaslamakta iken, StochRSI RSI gösterge değerlerinin kapanışlarını kullanarak kısa dönem momentumları göstermektedir. Diğer bir deyişle StochRSI göstergesi ile RSI ve Stochastik göstergelerinin faydalı tarafları bir araya getirilmektedir. Gerek daha sık sinyal elde edebilmek gerekse trend dönemlerinde tepki sonrası tekrar pozisyon alabilmek için kullanılan StochRSI teknik analist için daha sık sinyal verdiğinden cazip bir gösterge olarak kullanılabilmektedir. Bu gösterge hem yatay piyasalarda hem de trend yönünde hareket eden piyasalarda anlamlı sonuçlar üretebilmektedir

StochRSI’ın en önemli kullanım nedenlerinden biri doyma bölgeleri olan 0,00-0,20 ve 0,80-1,00 seviyeleri arasında iken trend dönmelerine karşı çok hızlı ve önceden reaksiyon göstermesidir. Yatay hareketin trende dönüşmesi ile diğer osilatörlerden farklı olarak StochRSI yanlış sinyal vermek yerine aşırı bölgelerde doymaya girerek diğer osilatörlerin bu dönemlerdeki dezavantajını ortadan kaldırmaktadır.